Met enige regelmaat krijg ik de bovenstaande vraag voorgelegd. Ook in diverse Facebookgroepen en andere sociale media over fotografie zie je deze vraag voorbij komen. Anders dan bij fotocamera’s zijn er over flitsers maar weinig reviews te vinden. Meestal moet je het doen met de informatie van de fabrikant zelf. Daarom een kleine opsomming van begrippen die direct of indirect met de reportageflitser te maken hebben.
Wat is een goede flitser? Er bestaat geen flitser met de beste kwaliteit flitslicht. Er bestaat wel een groot prijsverschil. Dit verschil zit hem niet in de kwaliteit van het flitslicht. Als ik in een donkere kamer twee flitsers plaats. De één is een low budget flitser van 60 euro en de andere een high end van ruim 600 euro. Als ik deze twee flitsers om beurten laat flitsen kan je aan het flitslicht niet zien welke flitser tien keer zo duur was.
Dit is geen advies welke flitser het moet worden. Er bestaan op voorhand geen goede of slechte flitsers. Het is maar net met welk oog je kijkt, welk doel je met de flitser hebt en welke eisen je stelt. Wat ik daarom wel kan doen is een lijst maken van onderdelen, functies en accessoires die je op een flitser kunt vinden of extra aan kunt schaffen. Kijk wat voor jouw belangrijke functies en eigenschappen zijn.
BRACKET – Een bracket is een uniek bevestigingssysteem voor flitsers. Geschikt voor bijna alle soorten en maten reportageflitsers. Het bevestigingssysteem werkt met een klem in plaats van met een flitsschoen. Een bracket geeft je de mogelijkheid om te kiezen uit een ruim assortiment aan studio accessoires. Let hierbij goed op het gewicht van het accessoire. De bracket plaats je eenvoudig op een lampstatief.
CONSTRUCTIE – Hoe stevig is de flitser gebouwd? Flitsers van B- en C-merken voelen vaker licht en kwetsbaar aan. De A-merken kunnen vaak wat beter tegen een stootje.
DRAAIBARE FLITSKOP – Met een draaibare flitskop heb je de mogelijkheid om indirect te kunnen flitsen, bijvoorbeeld tegen het plafond of muur.
FLITSSCHOEN – Een flitsschoen is de aansluiting voor een externe flitser die vaak bovenop een fotocamera, trigger en flitshouder te vinden is. Er gaat bij de hedendaagse camera’s veel informatie van camera naar de flitser en weer terug. Eventueel nog via tussenkomst van een trigger. Ieder cameramerk heeft zijn eigen aansluiting op de flitsschoen. Let dus altijd op of de flitser en of trigger bij het merk en type camera passen. (zie: Merkgebonden)
FORMAAT – Heb je een spiegelreflex- of systeemcamera, kies dan niet een klein model flitser. Als je de flitser op de camera plaatst, kan de flitskop te laag zitten. Dan kan het gebeuren dat de zonnekap op je lens een slagschaduw veroorzaakt in je foto. De kleinere flitsers zijn beter geschikt voor kleine systeem- en compact camera’s.
GRIJSFILTER – Een grijsfilter, ook wel ND-filter (Neutral Density) genoemd, is een filter dat het licht over het gehele zichtbare spectrum gelijkmatig verzwakt. De belichting van een opname wordt door een grijsfilter verminderd. Kan gebruikt worden om binnen de flitssynchronisatietijd van de camera te blijven.
GROOTHOEKDIFFUSOR – Een lichtdoorlatend klepje dat achteruit de flitskop, voor de flitskop geplaatst kan worden. Zo wordt het flitslicht in een beeldhoek van 14mm verspreid. In veel gevallen zal het plaatsen van de groothoekdiffusor de automatische zoom van de flitser uitschakelen.
HIGH SPEED SYNCHRONISATIE (HSS) – Dit is een hulpmiddel om snellere sluitertijden te gebruiken dan de flitssynchronisatietijd. Werkt het beste in combinatie met de automatische stand van de flitser (TTL).
HULPLICHT – Veel flitsers hebben de mogelijkheid bij weinig licht een rood licht te projecteren op het onderwerp. Je camera kan hier dan perfect op scherpstellen.
KLEURENFILTERS – Kleurenfilters zijn bedoeld om de witbalans te corrigeren.
KLEURENGELS – Kleurengels zijn bedoeld om het flitslicht een kleur te geven voor een effect.
MANUEEL – Veel flitsers zijn naast de automatische TTL-stand ook handmatig in te stellen. Je neemt zelf de controle over de hoeveelheid flitslicht. Voor een workshop bij het Flitshuis is het een voorwaarde dat de flitser een manuele stand kent. Twijfel je of jouw flitser een manuele stand heeft, neem dan even contact op.
MERKGEBONDEN – Bij TTL, HSS, Zoombereik enz. gaat er informatie van de camera naar de flitser en omgekeerd. Ieder cameramerk heeft zijn eigen type aansluitingen. Je krijgt iedere flitser er wel opgeschoven, maar de contactpunten verschillen. Belangrijk is dat dit goed past. Alternatieve merken maken flitsers voor verschillende merken camera’s. Let op dat je de juiste koopt. Bij een flitser van hetzelfde merk als je camera weet je zeker dat alle functies goed werken.
MULTI – In deze flitsstand is de flitser in staat om meerdere keren te flitsen terwijl de sluiter van de camera open staat (multiflitsfotografie). Multiflitsfotografie geeft u de mogelijkheid om een reeks bewegingen vast te leggen op een enkele foto.
NAUWKEURIGHEID – Is een flits op halve kracht wel precies de helft en is iedere flits op gelijke flitskracht ook echt gelijk? Flitsers van een A-merk zijn hierin een stuk nauwkeuriger en constanter dan goedkopere flitsers van een alternatief merk. Er zijn alternatieve merken die wel nauwkeurig zijn. De prijs is hiervoor een goede indicatie.
OMNIBOUNCE – Een wit kapje voor over de flitskop. Dit geeft je de mogelijkheid om het flitslicht rondom te laten weerkaatsen (bouncen). In veel gevallen zal het plaatsen van een omnibounce de automatische zoom van de flitser uitschakelen.
RECYCLETIJD – Flitsers moeten na de flits weer intern opladen voor de volgende flits. Hoe sterker de flits, hoe langer de oplaadtijd. Wil je snel door kunnen fotograferen, is een snelle recycletijd een pré. Kijk ook nog even onder het begrip ‘voeding’.
REFLECTIEKAART – Dit is een klein, wit reflectiekaartje dat je achteruit je flitskop kunt trekken. Dit kaartje zorgt ervoor dat de schaduwen, die veroorzaakt worden door via het plafond te flitsen, worden ingevuld.
RICHTGETAL – Het richtgetal geeft de afstand in meters aan voor een goede belichting van flitslicht. Richtgetallen worden aangeven bij een gevoeligheid van ISO/ASA 100. Let op bij welk zoombereik het richtgetal wordt aangegeven. Vaak wordt dit aangeven bij de maximale zoom. Nikon geeft zijn richtgetallen aan bij 35mm. Daarom zal op websites de Nikon-flitser altijd een relatief lager richtgetal hebben dan andere merken. Flitsers van Nikon zijn daarom niet minder sterk.
STROBIST – Bij strobistfotografie wordt gebruik gemaakt van een of meerdere flitsers los van de camera. Flitsers worden draadloos aangestuurd door middel van een trigger. De zender bevindt zich op de flitsschoen van de camera. De flitser wordt geplaatst op de flitsschoen van een ontvanger. Er zijn flitsers met een ingebouwde ontvanger.
SWIVEL – Een swivel is ontworpen om een reportageflitser in combinatie met een paraplu te kunnen bevestigen op een lampstatief. Op de swivel zit een flitsschoen waarop de flitser bevestigd wordt.
THROUGH THE LENS (TTL) – In het Nederlands, ‘Door De Lens’. Dit is de automatische stand van de flitser. De flitser geeft een voor-flits af op het onderwerp. De camera meet het gereflecteerde flitslicht en geeft door aan de flitser hoeveel flitslicht er nodig is op basis van middengrijs. Naast de meting op basis van een voor-flits, kijkt de flitser ook naar de afstand waarop is scherpgesteld. De flitser rekent dan zelf uit hoeveel flitslicht nodig is. De hedendaagse flitsers maken bijna allemaal een combinatie van beide metingen.
VOEDING – Flitsers hebben een eigen voedingsbron. Meestal zijn dit (oplaadbare) AA-batterijen. Vaak ontbreekt het bij de flitser aan een indicator dat de batterijen leeg raken. Zorg daarom altijd voor reservebatterijen. Op sommige flitsers bestaat de mogelijkheid een externe accupack aan te sluiten. Externe voedingen verkorten vaak de recycletijd.
ZOOMBEREIK – Het bereik waarin het flitslicht verspreid kan worden. Bij de automatische zoom is de hoek van verspreiding gelijk aan de ingestelde brandpuntsafstand van het objectief. Het idee erachter is energiebesparing. Waarom zou je het flitslicht rondom willen verspreiden als je bent ingezoomd tot bv 70mm? Door het flitslicht te bundelen heb je minder energie nodig en dit scheelt batterijen. Het automatische zoomen van de flitser werkt het beste in de TTL stand. Het handmatig instellen van het zoombereik geeft je creatieve mogelijkheden.